Bronisław Stefan Oyrzanowski


Bronisław Stefan Oyrzanowski to postać, która odcisnęła wyraźne piętno na polskiej ekonomii. Urodził się 4 maja 1913 roku w Kutnie, a swoje życie zakończył 11 listopada 1997 roku w Krakowie.

Był on nie tylko ekonomistą, ale także docentem oraz profesorem zarówno nadzwyczajnym, jak i zwyczajnym nauk ekonomicznych. Jego szczególnym obszarem specjalizacji była jakość w ekonomii, co sprawia, że jego dorobek naukowy pozostaje istotnym punktem odniesienia dla wielu badaczy i praktyków w tej dziedzinie.

Życiorys

Bronisław Stefan Oyrzanowski urodził się w rodzinie, w której istotną rolę odgrywał jego ojciec, Feliks Oyrzanowski, lekarz w szpitalu św. Walentego w Kutnie, oraz matka, Kleotylda Maria Billiou de Toursou. Z tej rodziny pochodził również jego dwóch braci – Wiesław, który zginął w 1939 roku w KL Stutthow, oraz Andrzej, który zmarł w dzieciństwie.

Oyrzanowski ukończył w Kutnie Gimnazjum Państwowe im. Henryka Dąbrowskiego, a już w 1930 roku został redaktorem naczelnym miesięcznika uczniowskiego „Przebojem”. W kolejnych latach, od 1931 do 1936, studiował w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, uzyskując tytuł magistra. Jego edukację wzbogaciły studia na London School of Economics, które odbył w roku akademickim 1934/1935 oraz 1936/1937.

W 1937 roku rozpoczął pracę zawodową jako asystent w Instytucie Badania Koniunktur Gospodarczych i Cen w Warszawie. W styczniu 1939 przeniósł się do Krakowa, gdzie podjął zatrudnienie w Instytucie Ekonomicznym Polskiej Akademii Umiejętności.

Podczas II wojny światowej, w 1943 roku, Oyrzanowski był przez pewien czas więziony przez gestapo, gdyż udzielał pomocy więźniom oflagów. Jesienią tego samego roku wziął udział w tajnym nauczaniu, organizowanym przez Uniwersytet Jagielloński.

W 1945 roku uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, co otworzyło mu drogę do pracy na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1950 roku studiował w Moskiewskim Państwowym Instytucie Ekonomicznym, a po powrocie do kraju rozpoczął wykłady w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie. W 1954 roku otrzymał tytuł docenta, a trzy lata później został profesorem nadzwyczajnym nauk ekonomicznych.

W latach 1959–1960 odbył studia w ramach stypendium Fundacji Forda na Uniwersytecie Harvarda oraz Massachusetts Institute of Technology. W 1961 roku objął stanowisko kierownika Wydziału Planowania i Programowania Komisji Gospodarczej ONZ ds. Afryki w Addis Abebie oraz Dakarze, a po powrocie do Polski ponownie podjął pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1976 roku nadano mu tytuł profesora zwyczajnego nauk ekonomicznych, a w 1983 przeszedł na emeryturę. Pomiędzy rokiem 1985 a 1991 wykładał na University of Wisconsin.

Zmarł w Krakowie, a jego ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz Rakowicki, gdzie został pochowany w kwaterze IVb-zach, po prawej stronie Polaczka.

Prace naukowe

Badania naukowe miały na celu zgłębienie pięciu powiązanych tematów, które odgrywają kluczową rolę w zrozumieniu współczesnej gospodarki.

  • zjawisko inflacji,
  • wyzwania dotyczące rozwoju krajów określanych jako Trzeciego Świata,
  • analiza historii doktryn ekonomicznych,
  • kwestie związane z jakością w ekonomii,
  • ogólne zagadnienia związane z ekonomią.

Publikacje

Bronisław Stefan Oyrzanowski jest autorem licznych publikacji dotyczących ekonomii i jakości. Jego prace odzwierciedlają bogate doświadczenie oraz wiedzę w tych dziedzinach. Poniżej znajduje się lista kluczowych tytułów:

  • Zasady rozmieszczania sił wytwórczych, 1954,
  • Problems of Inflation under Socialism, [w:] Inflation, Int. Economics As., Londyn 1962,
  • Twenty years projection of Economic Development of Iraq and Possibilities of financing Housing Construction, 1974,
  • Optimum quality level as function of wants, income and prices, XX Kongres EOQC, Belgrad 1979,
  • Problems of Quality Formation from the Point of View of State, Community, Proceduer and Consumer, Warszawa 1980,
  • Mała Encyclopedia Jakości, Warszawa 1984 (red. i współautor),
  • Towards Precision of Quality Concept, Quality 1984,
  • Jakość dla konsumenta, producenta i gospodarki narodowej, 1989,
  • Najnowsza historia ekonomiczna Stanów Zjednoczonych w cyfrach i wykresach, 1990,
  • Mikroekonomia, 1995,
  • Integrated Quality costs of Design and of Manufacture, Proceedings of Quality Conference, Poznań, wrzesień 1996,
  • Makroekonomia, 1997.

Działalność pozanaukowa

Bronisław Stefan Oyrzanowski był osobą niezwykle aktywną w różnych sferach życia społecznego. Jego działalność wykraczała poza ramy naukowe, co podkreśla jego udział w szeregu organizacji i stowarzyszeń.

  • W latach 1953–1961 pełnił funkcję przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, gdzie miał znaczący wpływ na rozwój myśli ekonomicznej w Polsce,
  • W 1967 roku był jednym z założycieli oraz przewodniczącym Komisji Ekonomiki Jakości i Postępu Technicznego, co wskazuje na jego zaangażowanie w poprawę jakości produktów oraz technologii,
  • W 1974 roku przewodniczył Komisji Kosztów Jakości Europejskiej Organizacji Sterowania Jakością, co pokazuje jego znaczącą rolę w międzynarodowych standardach jakości,
  • Był również aktywnym członkiem Stowarzyszenia Bojowników o Wolność i Demokrację, co odzwierciedla jego zaangażowanie w kwestie społeczne i polityczne,
  • Współzałożył oraz pełnił funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczącego w oddziale krakowskim Federacji Konsumentów, co świadczy o jego zaangażowaniu w ochronę praw konsumentów.

Jego wkład w działalność pozanaukową był nieoceniony i przyczynił się do wielu istotnych zmian w różnych dziedzinach społecznych oraz gospodarczych.

Ordery i odznaczenia

Bronisław Stefan Oyrzanowski został odznaczony na przestrzeni swojego życia wieloma prestiżowymi nagrodami. Wśród nich warto wymienić:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 28 września 1954 roku,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, otrzymany 15 stycznia 1955 roku,
  • Złotą Odznakę Honorową Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego.

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: JAKÓB RZEWUSKI, [dostęp 19.01.2024 r.]
  2. NinaN. Herzberg-Zielezińska, Dworek Feliksa Oyrzanowskiego Kutno [online], Dwory i Pałace Polski dipp.info.pl [dostęp 19.01.2024 r.]
  3. Regionalia Ziemi Łódzkiej [online], bc.wbp.lodz.pl [dostęp 19.01.2024 r.]
  4. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 19.01.2024 r.]
  5. Lista Pamięci - In memoriam - Uniwersytet Jagielloński [online], in-memoriam.uj.edu.pl [dostęp 19.01.2024 r.]
  6. Jan Wiktor J.W. Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 210, ISBN 978-83-233-4527-5.
  7. Tadeusz T. Wawak, Znaczenie prof. dr Bronisława Oyrzanowskiego w nauce o jakości | Uniwersytet Jagielloński [online] [dostęp 13.06.2020 r.]
  8. Anna A. Gajdarska, Bronisław Oyrzanowski | Encyklopedia Zarządzania [online] [dostęp 13.06.2020 r.]
  9. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15.01.1955 r. Nr 0/165 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
  10. a b M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1589 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
  11. Prezesi Towarzystwa Ekonomicznego w Krakowie [dostęp 19.01.2024 r.]

Oceń: Bronisław Stefan Oyrzanowski

Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:20